زردی نوزادان زودرس بیشتر است یا نوزادان ترم

در خصوص زردی نوزادان قبل از هرچیزی باید بدانیم همه نوزادان در یک زمان مشخص متولد می‌شوند یعنی یک نوزاد کامل حدودا چهل هفته در شکم مادرش رشد کرده و به تکامل فیزیکی رسیده و سپس متولد می‌شود. گاها پیش می‌آید که نوزادان زودتر از چهل هفته مثلا در هفته‌ی سی و نهم یا هفته سی و هشتم متولد می‌شود که معمولا به دلایلی از جمله سزارین این اتفاق می‌افتد، خوب است که بدانید تا این قسمت ماجرا هیچ مشکلی وجود ندارد حتی اگر نوزاد شما تا هفته سی و هفتم هم متولد شود مشکلی برای نوزاد پیش نخواهد آمد و به این نوزاد، نوزاد رسیده یا به اصطلاح پزشکی ترم می‌گوییم.

نوزاد پره ترم یا نارس

مشکلمان از جایی شروع می‌شود که نوزاد دلبندمان قبل از هفته سی و هفتم به دنیا می‌آید و به اصطلاح پزشکی به آن پره ترم یا زودرس یا نارس می‌گوییم.

زردی در کدام نوزاد نمود بیشتری دارد؟ نوزاد نارس یا نوزاد ترم؟
احتمالا اینکه زردی در کدام نوزاد نمود بیشتری دارد را با توجه به توضیحاتی که دادیم تا الان توانستید حدس بزنید.
نوزاد زودرس : نوزادی که قبل از هفته سی و هفتم به دنیا اومده مشخصا علائم ابتلا به زردی در این نوزاد بیشتر نمود پیدا می‌کنه به دلایل مختلف از جمله کامل نشدن دوره جنینی آن ، بر همین اساس نوزاد ممکن است در دوره ی نوزادی یعنی سی روز اول تولد دوبار یا گاها بیشتر به زردی مبتلا شود یکبار در روزهای اول تولد و بار دیگر در زمانی که سن آن به سن رسمی و اصلی تولدش می‌رسد

چرا در نوزاد زودرس یا پره ترم بیشتر از نوزاد رسیده یا ترم شاهد زردی هستیم؟
اینکه چرا نوزاد زودرس یا پره ترم بیشتر از نوزاد رسیده یا ترم به زردی مبتلا می‌شود دلایل زیادی دارد که به اختصار به چند مورد آن می‌پردازیم.

وزن :
مورد اول وزن پایین نوزاد پره ترم می‌باشد که به دلیل تولد زود هنگام  نوزاد و طی نکردن هفته‌های آخر بارداری می‌باشد. زیرا جنین در هفته‌های آخر بارداری چیزی حدود یک کیلوگرم وزن می‌گیرد، یعنی از هفته سی و هفتم تا هفته‌ی چهلم هر هفته حدودا دویست و پنجاه گرم بر وزن مواد افزوده می‌شود ( البته این اعداد حدودی هستند).

مکیدن شیر :
مورد دوم این است که طبیعتاً نوزادی که با وزن کم به دنیا می‌آید قدرت و توان مکیدن شیر از سینه‌ی مادر را به خوبی نوزاد ترم ندارد، بنابراین عادی است که کمی در مکیدن شیر ضعیف عمل کند و خب مسلما شیر کمتری را می‌خورد و این موضوع باعث میشود خروجی یا مدفوع کمتری هم داشته باشه بنابراین تجمع زردی در بدن این نوزاد به دلیل خروجی کم ، بیش‌تر میشود.

دوقلویی :
یکی دیگر از عواملی که ممکن است جنین زیر سی و هفت هفته به دنیا بیاید و زودرس باشد، دوقلو یا چند قلو بودن جنین‌ها است، طبیعتا وقتی تعداد جنین‌ها بیش‌تر می‌شود و به اصطلاح کمیت بیش‌تر می‌شود کیفیت یا میزان استاندارد‌های مطلوب کاهش پیدا می‌کند، به این دلیل که همه چیز باید بر تعداد جنین‌ها تقسیم شود طبیعتا در دو قلویی یا چند قلویی وزن نوزادان کمتر از تک قلویی است و نوزاد جثه کوچک‌تر و ریزتری دارد، به همین مراتب چون گنجایش رحم مادر در دو قلویی یا چند قلویی کمتر می‌شود احتمال اینکه جنین ها زودتر از موعد بدنیا بیایند بیش‌تر است و در این صورت نوزادان باز هم مستعد زردی می‌شوند.

قرص های ضد بارداری:
طبق تحقیقاتی که متخصصان زنان و زایمان و پزشکان اطفال آمریکا انجام داده‌اند و همچنین مطالعه‌ای که در دانشگاه اتاوا در سال ٢٠٠٩ انجام شده نشان داده شد احتمال به دنیا آوردن جنین نارس یا کم وزن در زنانی که مصرف قرص های ضد بارداری را تا ٣ ماهه اول بارداری ادامه داده‌اند بیش‌تر بوده است .
بنابراین این مادران باردار حتما باید مراقب تغذیه خود دربارداری باشند تا نوزادشان با وزن پایین بدنیا نیاید

در ماه‌های آخر بارداری (ماه هفتم و هشتم ) بهتر است که مادر مواد غذایی پر کلسیم مانند مواد غذایی که در زیر نام می‌بریم مصرف کند تا هم برای جنین مفید باشد و جبران خون از دست رفته در زایمان را بکند:

میوه‌های خشک
سبزیجات برگ سبز
گوشت لخم
زرده تخم مرغ
محصولات لبنی
ماهی
موز
مغزی جان
گلابی

یک سوء تفاهم جالبی که برای مادرانی که وزن‌گیری جنین‌شان خیلی اهمیت دارد پیش می‌آید این است که می‌گویند :
پزشکم میگوید که جنین فقط 500گرم وزن اضافه کرده است پس چرا من حدود 7 کیلوگرم اضافه کردم؟
دلیل اینکه شما 7 کیلوگرم وزن اضافه کردید اما نوزادتان فقط 500گرم این است که در حاملگی فقط جنین نیست که در حال وزن گیری است، در حاملگی طوری وزن اضافه می‌کنید که نمی‌توانید تصورش را بکنید. البته همه‌ی این‌ها موقتی است، نگران نباشید و نیازی نیست بخاطر آن بستنی اخر شب را حذف کنید ؛)
جالب است که در همان ابتدای بارداری به دلیل تغیرات هورمونی حدود نیم تا یک کیلوگرم فقط به وزن سینه های مادر اضافه می‌شود.
و بعد از ان حدود 3 کیلوگرم چربی ذخیره می‌کنید برای مواقعی که غذایتان دیر شده و برای جنین ذخیره می‌شود.
کمتر از 4 کیلوگرم به حجم خون و مایعات بدن اضافه می‌شود.

در کل بدانید در یک حاملگی نرمال مادر چیزی حدود پانزده کیلوگرم در حالت استاندارد اضافه می‌کند.

در ذیل جزئیات افزایش وزن آمده :

جنین ؛ 3تا 4 کیلوگرم

مایع امنیوتیک : حدود 2 کیلوگرم

جفت : نیم تا 1 کیلوگرم

رحم : حدود 1 کیلو

بافت سینه مادر : حدود 1 کیلوگرم

یک مرور کلی بر عوامل مادری زود بدنیا آمدن نوزاد :

استرس و شب کاری
مشکلات دهان دندان
افسردگی
مصرف سیگار
ترس و اضطراب
مسمومیت بارداری
عفونت

یک سوال مهم اینکه چه نوزادی کم وزن محسوب میشود ؟
بنابر تعریف سازمان بهداشت جهانی وزن تقریبی نوزادان طبیعی بین ٣٢٠٠ تا ٣۵٠٠ بوده.
اگر نوزاد در هنگام تولد با وزن کمتر از ٢۵٠٠ گرم متولد شود ، کم وزن نامیده می‌شود.
اگر نوزاد با وزن ١۵٠٠ گرم یا کمتر متولد شود بسیار کم وزن نامیده می‌شود.
اگر نوزاد با وزن ١٠٠٠ گرم یا کمتر متولد شود کم وزن شدید نامیده می‌شود.
وزن کم هنگام تولد یک مشکل بهداشت جهانی ست و سازمان جهانی بهداشت شیوع آنرا در ایران ٨ درصد گزارش کرده است.

عوامل کلی کم وزنی در جنین :

iugr یا محدودیت داخل رحمی
تغذیه نامناسب
ویار وخیم مادر
آلودگی هوا
مسمومیت با فلزات
دو یا چند قلویی

خطرات در کمین نوزاد نارس :

مهم ترین نکته در اینکه نوزاد نارس را در خطر قرار می‌دهد افزایش میزان مرگ و میر نوزادان نارس ناشی از عوارض تنفسی ، هایپوکسی ، عوارض عفونی ، صدمات مغزی نوزاد ، فلج مغزی ، عوارض که در دوران کودکی نمود پیدا می‌کنه‌ از جمله تاخیر در یادگیری ، مشکلات شنوایی و دیداری ، بهره هوشی پایین تر ، مشکلات رفتاری مثل بیش فعالی ، حواس پرتی ، عدم تمرکز در کلاس و مدرسه ، کیفیت زندگی نامناسب ، مشکلات تغذیه‌ای ،
بنابراین وزن هنگام تولد یک معیار کلی و اولیه برای بررسی‌های کلینیکال و مداخلات بهداشتی و درمانی است زیرا با بررسی‌ها کلینکی و کسب اطلاعات بیشتر از تولد نوزادان با وزن پایین و نارس جلوگیری‌های لازم را به عمل آوریم و پیشگیری‌های لازم قبل از تولد را به جا بیاوریم و از صدمات جسمی و روانی که به خود کودک و همچنین هزینه‌های روانی که خانواده باید بپردازند جلوگیری به عمل آوریم.