چرا نوزادمان دچار زردی می شود؟
به احتمال زیاد شما هم تا به حال کودک مبتلا به زردی را دیده باشید و یا اینکه شنیده باشید که یکی از اطرافیانتان نوزادش دچار زردی شده و یک دوره درمانی را در منزل و یا در بیمارستان بگذراند. زردی یک عارضه شایع در بین نوزادان است که بیشتر نوزادان تازه متواد شده را درگیر می‌کند و در اکثر مواقع نیز مسئله نگران کننده‌ای نیست اما باید به دقت شناسایی و درمان شود. در این مقاله شما را با دلایل زردی نوزاد و چگونگی درمان و تشخیص آن آشنا خواهیم کرد.
دلایل زردی نوزاد چیست؟
زردی یک از عارضه‌هایی است که در نوزادان تازه متولد شده و در 24 ساعت ابتدایی تولد رخ می‌دهد که در اکثر مواقع نیز با معاینه و مشاهدات ابتدایی دکترها قابل تشخیص و درمان است و جای نگرانی نخواهد بود.
- از لحاظ علمی زردی به دلیل از بین رفتن گلبول‌های قرمز و عدم توانایی بدن نوزاد در دفع آن (به دلیل نارسایی کبد) و تجمع آن در زیر پوست اتفاق می‌افتد و در بیشتر مواقع نیز در چند روز آینده بعد از تولد این گلبول‌های قرمز که با نام بیلی‌روبین نیز شناخته می‌شوند توسط کبد دفع خواهند شد.
- از دیگر دلایل زردی نوزاد به دلیل ناسازگار بودن گروه خونی نوزاد و مادر می‌باشد.به طور مثال اگر گروه خونی مادر o باشد ولی گروه خونی فرزند A و یا B باشد احتمال دارد نوزاد دچار زردی شود.
- از دیگر دلایل زردی نوزاد می‌توان به وجود عفونت و یا اختلال در تیروئید در نوزاد اشاره کرد که در صورت مشاهده چنین مواردی باید هرچه سریعتر نوزاد تحت درمان قرار بگیرد.
تشخیص زردی نوزاد
نوزادان معمولا در هنگام تولد توسط پزشکان مجرب معاینه می‌شوند تا در صورت بروز زردی در آنها در 24 ساعت ابتدایی تحت درمان قرار بگیرند اما معمولا بیشتر نوزادان مگر تعداد اندک در ساعات اولیه نشانه‌هایی از زردی نشان نمی‌دهند و مرخص می‌شوند اما به والدین گوشزد می‌شود تا در صورت مشاهده علائم زردی در 24 ساعت بعد از تولد نوزاد ،حتما به مراکز درمانی مراجعه شود تا نوزاد دوباره تخت معاینه دکتر قرار بگیرد و اقدامات لازم در بیمارستان و خانه انجام شود.
زردی معمولا در قسمت صورت و چشم ها خود را نمایان می‌سازد که در موارد شدیدتر به قسمت‌های پایین تر بدن مانند شکم و یا پاها نیز کشیده می‌شود که شما می توانید در خانه نیز با معاینات و مشاهدات متوجه زردی در نوزاد خود شوید.
دلایل زردی نوزاد
علاوه بر دلایل بالا عوامل دیگری هم وجود دارند که می‌توانند باعث بالا رفتن زردی و یا به وجود آمدن این عارضه در نوزادان شود که در ادامه به این موارد نیز اشاره خواهیم کرد.
- کودکانی که زودتر از موعد به دنیا می‌آیند. برخی از نوزادان در 37 هفتگی و به صورت نارس به دنیا می‌آیند و به دلیل کامل نشدن تمام اجزا بدن و ضعیف یودن آنها به احتمال زیاد دچار زردی خواهند شد.
- نوزادانی که بعد از به دنیا آمدن به درستی و به اندازه توسط شیر مادر تغذیه نمی‌شوند نیز ممکن است دچار زردی شوند و به همین علت چه در طول درمان زردی و چه در حالت نرمال باید حتما به اندازه کافی توسط شیر مادر تغذیه شوند.
- برخی نوزادان ممکن است در حین تولد به دلیل ضربه ای قسمتی از بدن آنها دچار کبودی و خون مردگی شود و همین هم می‌تواند باعث ایجاد زردی در آنها شود.
- برخی از کودکان نیز با ناهنجاری‌های کبدی به دنیا می آیند که باعث ایجاد زردی در آنها خواهد شد و باید تحت درمان قرار بگیرند.
درمان خانگی زردی نوزاد
همان طور که در ابتدای مقاله نیز اشاره کردیم اگر تشخیص زردی نوزاد به موقع انجام شود و دلایل زردی نوزاد مشخص شود می‌توان با رعایت برخی نکات و توصیه‌‌های پزشکی که توسط پزشک مربوطه داده می‌شود در منزل نیز درمان نوزاد را شروع کرد و نیازی به بستری شدن در بیمارستان نیست .
این توصیه‌ها چیست و چگونه می‌توان در منزل نیز زردی نوزاد را درمان کرد؟
- اول اینکه پزشک باید نوزاد را معاینه کند اگر میزان زردی در نوزاد کم و خفیف بود شما با نظر پزشک می‌توانید درمان زردی در منزل را شروع کنید.
- یکی از راه‌هایی که می‌تواند میزان زردی در نوزاد را کاهش دهد شیر دادن‌های مکرر مادر می‌باشد زیرا از این طریق نوزاد بیرون روی و ادرار بیشتری خواهد داشت و از این طریق نیز زردی از بدن نوزاد سریعتر خارج می‌شود.
- استفاده از دستگاه‌های پرتو درمانی در منزل نیز می‌تواند برای درمان زردی در نوزاد بسیار کمک کننده باشد.فقط باید روش درست استفاده کردن از این دستگاه را بدانید و از یک مجموعه معتبر و یا کلینیک معتبر این دستگاه را خریداری و یا اجاره کنید.
- محیط اطراف نوزاد نیز در درمان زردی بسیار موثر است.سعی کنید دمای اطراف نوزاد نه خیلی گرم باشد تا نوزاد تب کند و آب بدنش را از دست بدهد و نه اینکه خیلی سرد باشد تا نوزاد سرما بخورد.
- قرار دادن نوزاد در معرض نور آفتاب نیز می تواند در از بین بردن میزان زردی در نوزاد بسیار موثر باشد فقط باید توجه داشته باشید مپکه مدت زمان قرار دادن نوزاد در زیر آفتاب باید کم باشد تا نوزاد دچار آفتاب سوختگی نشود.
- در صورت کم بودن شیر مادر در طی دوره درمان مادر می تواند از شیر خشک نیز برای نوزاد استفاده کند و شکم نوزاد را سیر کند زیرا گرسنه ماندن نوزاد می تواند به خودی خود میزان زردی در نوزاد را بالا ببرد.
- تغذیه مادر نیز در این دوران بسیار مهم و در روند زردی نوزاد تاثیر مستقیم دارد به همین دلیل هم مادر باید از خوردن غذاهایبا طبع گرم و یا خوردن غذاهای فراوری شده و غلیظ خودداری کنند.
مدت زمان درمان زردی چقدر است؟
معمولا زردی در نوزادان در 24 تا 72 ساعت ابتدایی تولد نوزاد نشانه هایی از خود بروز می‌دهد و در صورت تشخیص به موقع دلایل زردی نوزاد و درمان تا دو هفته نیز طول خواهد کشید. اما اگر این درمان و تشخیص در زمان مناسب انجام نشود ممکن است نوزاد مدت زمان بیشتری را درگیر این بیماری باشد و روند و طول مدت درمان نیز بیشتر طول بکشد و همین مسئله نیز می تواند برای نوزاد بسیار خطرناک باشد و حتی در صورت درمان نکردن این عارضه آسیب های مغزی و حتی ناشنوایی را نیز به همراه داشته باشد.پس همان در مشاهده علائم نوزاد خود بسیار دقیق باشید و کوچکترین تغییر را به دکتر معالج خود اطلاع دهید.
کلام پایانی
زردی نوزاد که در هنگام تولد به وجود می‌آید هیچ ارتباطی با تغذیه مادر در دوران بارداری ندارد و در اکثر مواقع نیز با تشخیص درست و مراقبت‌های اولیه از بین خواهد رفت، پس اگر شما هم جزو مادرانی هستید که نوزاد شما دچار این عارضه شده است و یا در حال حاضر باردار هستید و منتظر به دنیا آمدن فرزند خود هستید باید این را در نظر داشته باشید که صبور و خونسرد بودن اولین مهمترین قدم برای شما در درمان نوزاد شما خواهد بود و در کنار آن نیز مراجعه به موقع به دکتر و انجام دقیق توصیه های پزشکی می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.
