درمان زردی نوزاد

زردی ‌در ‌کودکان چسیت؟  چه علائمی دارد؟؟روش درمان زردی نوزاد چیست؟

این ها همه سوالات متداول در مادرانی است که تازه بچه دار شده اند و یا قرار است به زودی مادر شوند زیرا یرقان و زردی در نوزادان تازه متولد شده بسیار شایع می باشد و معمولا بین 24 ساعت تا چند روز ابتدایی تولد علائم خود را نشان می دهد.

شاید از خود سوال می کنید که دلیلی به وجود آمدن زردی در نوزادان چیست و چرا کودک تازه متولد شده به این عارضه دچار می شود و چگونه می توان این بیماری را راحت تر تشخیص و درمان کرد؟ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با مفهوم زردی نوزادان و دلایل پیدایش این عارضه در کودکان تازه متولد شده و همچنین راه های درمان ‌زردی نوزادان آشنا کنیم پس ادامه این مقاله را با دقت بخوانید.

 

زردی نوزادان چیست؟

یرقان و یا زردی ‌کودک یکی از شایع ترین عارضه هایی است که در هنگام تولد و در روزهای ابتدایی زندگی کودک برای او رخ می دهد.زردی ‌‌در ‌نوزادان به دلیل تجمع بیش از حد بیلی روبین در خون و زیر پوست رخ می دهد و دلیل تجمع بیلی روبین در خون نیز شکسته شدن گلبول های قرمز پیر و فرسوده است و زمانی که نوزاد در شکم مادر قرار دارد این بیلی روبین ها توسط کبد مادر دفع می شد و نوزاد در هنگام تولد توانایی دفع  این بیلی روبین ها را ندارد زیرا کبد نوزاد هنوز نابالغ است و بیلی روبین ها در خون تجمع پیدا می کنند و دفع نمی شوند.

بیلی روبین ها با ادرار و مدفوع و توسط کلیه و روده ها دفع می شوند اما چون نوزاد در ساعت ها و روزهای ابتدایی تولد هنوز کلیه ها و کبد دقیق شروع به کار نکرده اند بسیار طبیعی می باشد تا چند روز بعد از تولد دچار زردی شوند اما باید توجه داشته باشید که اگر میزان زردی بالا باشد و یا بیشتر از یک هفته طول بکشد ممکن است خطرناک باشد و باعث آسیب های مغزی و حتی عقب ماندگی و ناشنوایی در نوزادان شود به همین علت باید نوزاد تحت نظارت دقیق پزشک باشد.

 

علائم زردی نوزاد

اگر هر کدام از نشانه ها و علائم را در کودک تازه متولد شده خود مشاهده کردید حتما به پزشک مراجعه کنید تا با معاینه دقیق تر به وجود زردی و یا عدم وجود زردی ‌در کودک خود پی ببرید و در صورت وجود درمان زردی کودک خود را شروع کنید.

• زرد شدن رنگ پوست
• بی تابی و گریه
• خستگی و اضطراب
• روشن بودن رنگ مدفوع و تیره بودن رنگ ادرار
• تغذیه کم

زرد شدن رنگ پوست

اگر احساس کردید که رنگ پوست کودک شما زرد شده است و یا هاله ای از زردی در سفیدی چشم نوزاد خود مشاهده کردید احتمال دارد کودک شما دچار زردی شده باشد و اگر میزان زردی بالا باشد شکم کودک نیز به رنگ زرد در می آید باید توجه داشته باشید که در صورت بالا بودن میزان زردی حتی ممکن ست این زردی تا پاهای کودک نیز کشیده شود در نوزادانی که رنگ پوست تیره دارند تشخیص از راه پوست کمی مشکل خواهد بود و برای اطمینان باید به پزشک مراجعه کنند.

بی تابی و گریه

اگر کودک شما بدون دلیل گریه های شدید دارد و بی تابی می کند به احتمال زیاد این این بی تابی ها به دلیل زردی‌ در ‌کودک شما خواهد بود.

خستگی و اضطراب

اگر کودک شما زیاد می خوابد و یا به اصطلاح خواب آلو و کسل است و اضطراب و بی تابی نیز دارد می تواند یکی از علائم زردی ‌در ‌کودک شما باشد و برای باید معاینات بیشتر باید به پزشک معالج مراجعه کنید تا کودک شما به طور کامل معاینه شود.

روشن بودن رنگ مدفوع و تیره بودن رنگ ادرار

یکی از مهمترین دلایل و عوامل نشان دهنده مبتلا شدن کودک شما به زردی کم رنگ بودن و نارنجی بودن رنگ مدفوع کودک اشاره کرد که به دلیل تجمع بیلی روبین در خون و عدم دفع آن از طریق ادرار و مدفوع است.

تغذیه کم

اگر کودک  شما به درستی شیر نمی خورد و میلی به خوردن شیر مادر ندارد می تواند یکی از علائم دچار شدن کودک شما به زردی باشد و درمان ‌زردی‌ نوزاد خود باید اقدام کنید و به پزشک مراجعه کنید .

اگر علائم ذکر شده در بالا را از 24 ساعت تا 72 ساعت در کودک خود مشاهده کردید حتما برای معاینه نزد پزشک ببرید تا کودک شما برای تشخیص زردی مورد معاینه فرار بگیرد.

 

درمان زردی نوزاد

همان طور که در ابتدا مقاله گفتیم زردی در نوزادان بسیار شایع می باشد و تقریبا 60 درصد نوزادان متولد شده در روزهای ابتدایی زندگی خود دچار این عارضه می شوند و جای نگرانی نیست اما برای اطمینان باید کودک را نزد پزشک ببرید و آزمایشات و معاینات لازم انجام شود و بعد طبق نظر دکتر کودک در منزل و یا در بیمارستان درمان شود.

در اکثر موارد نیز نوزادان طبق نظر دکتر در منزل با مراقبت های اولیه در منزل می شوند .شما می توانید با روش هایی خانگی و همچنین با مشورت پزشک خود زردی ‌کودک را در منزل و به راحتی درمان کنید در ادامه چند روش درمان خانگی برای زردی ‌نوزاد را بیان می کنیم تا به شما در درمان ‌زردی ‌نوزادان کمک کند.

• شیر دادن مدام
• فتوتراپی
• پتو درمانی
• حمام با گل بنفشه و گل ختمی
• نور خورشید

شیر دادن مدام و درمان زردی نوزاد

یکی از بهترین روش ها برای کاهش زردی ‌نوزادان و درمان آن ستفاده از شیر مادر به صورت مکرر می باشد زیرا با این کار کودک بیشتر ادرار و مدفوع می کند و بیلی روبین های جمع شده در بدنش نیز از این طریق سریع تر نیز دفع می شوند.

فتوتراپی

یکی دیگر از راهای درمان ‌زردی ‌در ‌نوزادان استفاده از فتوتراپی می باشد.با استفاده از لامپ های مخصوص و با دستور پزشک می توانید کودک را زیر این نور لامپ قرار داد و با استفاده از فتوتراپی زردی در نوزادان را کاهش داد و درمان کرد.

باید توجه داشته باشد که شما در طول شبانه روز فقط چند ساعت می توانید نوزاد را زیر این لامپ ها قرار دهید و همچنین با در هنگام قرار گرفتن کودک در ایسن دستگاه ها حتما چشم بند مخصوص به نوزاد زد تا چشم های نوزاد آسیب نبیند، به دلیل زمان کوتاه درمان زردی بهتر است که به فکر اجاره دستگاه زردی نوزاد باشید تا هزینه ها خود را تا حد زیادی کم کنید و از بروز ترین دستگاه برای درمان استفاده نماید.

پتو درمانی و درمان زردی نوزاد

با پیشرفت تکنولوژی و پزشکی راه های درمان زردی نیز راحت تر شده است و یکی دیگر از روش های جدید استفاده از پتو درمانی است زیرا پتوهای وجود دارند که به وسیله نورهایی که از خود ساطع می کنند می توانند به کاهش زردی در نوزادان کمک کنند و شما با پیچیدن کودک در این پتو می توانید به کودک شیر بدید و یا نوزاد را از جایی به جای دیگر ببرید و همچنین این پتو می تواند بصورت شبانه روزی نیز استفاده شود.

حمام با گل بنفشه و گل ختمی

شما می توانید زمان استحمام کودک خود با آب گرم از گل ختمی و گل بنفشه نیز استفاده کنید و این گلها را داخل ظرف آب کودک قرار دهید و کودک را در این آب استحمام کنید و این می تواند به کاهش زردی کودک کمک کند.

نور خورشید و درمان زردی نوزاد

یکی دیگر از روش های طبیعی برای کنترل و کاهش زردی نوزادان استفاده از نور خورشید می باشد شما با مشورت از پزشک خود می توانید در طول روز برای مدت کوتاهی کودک خود را در معرض نور خورشید قرار دهید .اما باید حتما دقت داشته باشید زیرا پوست کودک بسیار لطیف و حساس است و می تواند دچار آفتاب سوختگی شود.

ترنجبین و شیرخشت

استفاده از ترکیب شیرخشت و ترنجبین می تواند برای کاهش زردی نوزادان و درمان زردی نوزادان بسیار موثر باشد شما می توانید به اندازه یک نخود و یک قاشق ترنجبین برای کاهش زردی کودک استفاده کنید  اما قبل از استفاده هر گونه روش درمانی در منزل با پزشک خود مشورت کنید.

 

آیا خوردن آب انار به درمان زردی نوزاد کمک می کند؟

انار یک میوه سرد و خشک است و میوه های سرد و خشک در کاهش میزان زردی ‌در ‌نوزادان موثر هستند و به همان اندازه استفاده از گرمیجات برای زردی نوزادان توصیه نمی شود.اما باید دقت داشته باشد که آب انار و یا خود انار باید توسط مادر مصرف شود و به هیچ عنوان به کودک آب انار و یا میوه های دیگر را چه به منظور رفع و کاهش زردی و چه برای سیر کردن شکم نوزاد و یا دریافت ویتامین نباید خوراند

بلکه برای اینکه نوزاد شما روند رشد طبیعی داشته باشد مادر نوزاد باید میوه و ویتامین کامل را دریافت کند تا از طریق شیر مادر،کودک نیز این ویتامین ها را دریافت کند پس مادر می تواند با خوردن انار باعث کاهش زردی در کودک شود.

تاثیر عرق کاسنی بر درمان زردی نوزاد

گیاه کاسنی یک گیاه بسیار مفید است و از سال های دور به عنوان یک گیاه درمانی استفاده می شده است .ابن سینا از این گیاه بعنوان تب بر،از بین برنده تشنگی مفرط ،و از بین برنده و التیام بخش بیماری های پوستی استفاده می کرده است.از گیاه کاسنی برای بهبود عملکرد کبد استفاده می شود و مزه بسیار تلخی دارد اما کاسنی هر چه تلخ تر باشد تاثیر بیشتری هم بر روی کبد خواهد گذاشت.

طب سنتی اعتقاد دارد با مصرف غذاهایی با طبع سرد می تواند میزان زردی ‌در ‌نوزادان را کاهش دهد و طبع عرق کاسنی نیز سرد است پس بهتر است مادر روزانه به مقدار مشخص شده از عرق کاسنی میل کنند و به صورت مداوم به کودک خود شیر دهد.

باید توجه داشته باشید که این اقدام باید با مشورت پزشک انجام شود  اصلا و در هیچ شرایطی عرق کاسنی به کودک خورانده نشود.

درجه زردی نوزادان

چه زمانی می توان گف که یک کودک دچار زردی شده است؟

با استفاده از  معاینات بالینی توسط پزشک می توان تشخیص داد کودک زردی دارد یا نه به طور مثال اگر کودک دچار زردی شده باشد سفیدی چشم به زردی می رود و رنگ صورت و یا دست و شکم نیز زرد می شود اما این روش مطمئن نیست و گاهی بسیار سخت نیز می باشد و باید آزمایشات لازم حتما صورت بگیرد تا به صورت قطعه زردی کودک تثبیت شود و نسبت به درمان آن نیز اقدام شود.اگر پس از آزمایشات لازم که در ادامه مقاله به آزمایشات نیز اشاره خواهیم کرد:

میزان زردی نوزاد عددی در حدود 10 بود  می توان گفت کودکدچار زردی خفیف است و در این مواقع با مشورت پزشک می توان در منزل فتوتراپی را شروع کرد و یا اینکه به مدت 24 ساعت مادر شیردهی مداوم به کودک بدهد تا با دفع از طریق ادرار و مدفوع میزان زردی نیز از بدن کودک دفع و کاسته شود و بعد اگر میزان زردی ثابت و در عدد 10 باقی مانده بود و یا کاهش پیدا کرده بود

می توان شیردهی مداوم را ادامه داد تا زردی به طور کامل رفع شود اما اگر این عدد به چیزی بالای 13 رف کودک باید زیر نظر پزشک و تحت معالجه قرار بگیرد, آخرین میزان زردی نیز 25 است.آزمایشاتی که از طریق آن می توان تشخیص داد کودک دچار زردی شده است عبارت اند از:

• آزمایش خون
• آزمایش بیلی چک

آزمایش خون

میزان زردی کودکدر آزمایش خون از طریق گرفتن نمونه خون مشخص می شود و مطمئن ترین روش تعیین میزان زردی برای نوزادان است گرچه با کمی درد به دلیل استفاده از سوزن برای خونگیری است اما مطمئن ترین راه تشخیص نیز است.

آزمایش بیلی چک

آزمایش بیلی چک یک روش نوین و بدون درد و خونریزی است که با قرار دادن این وسیله در نزدیکی پوست پوست کودک می توان بدون خونربزی و درد میزان بیلی روبین خون را اندازه گرفت و جواب نیز در کمتر از 10دقیقه آماده می شود.برای انجام این آزمایش به یک دستگاه بیلی چک نیاز داریم تا با قرار دادن این دستگاه بر روی پیشانی کودک مقدار بیلی روبین را اندازه گیری کند.از  این می توان در منزل هم به راحتی استفاده کرد.

دستگاه زردی نوزاد

زمانی که میزان بیلی روبین و درجه زردی کودک توسط آزمایشات به عمل آمده مشخص می شود دکتر تشخیص می دهد تا برای کاهش میزان زردی کودک از دستگاه های فتوتراپی استفاده شود و ممکن است این روند و فتوتراپی در بیمارستان و یا به تشخیص پزشک در منزل انجام شود.در دستگاه های فتوتراپی از لامپ ها و نور مخصوص برای درمان زردی نوزادان استفاده می شود.استفاده از این لامپ ها و نورهای مخصوص خطری برای کودک ایجاد نمی کند اما در صورت قرار دادن نوزادان در این دستگاه حتما باید از چشم بندهای مخصوص برای آسیب ندیدن چشم نوزادان استفاده کرد.

زمانی که نوزادان را در دستگاه های مخصوص قرار می دهیم بیلی روبین های جمع شده در خون آنها توسط نورهای آبی ،سبز و سفید تابیده شده  شکسته می شوند و راحت تر از طریق ادرار  مدفوع دفع می شوند.بعد از قرار دادن کودک در این دستگاه باید دوباره آزمایشاتی را انجام دهیم تا از میزان زردی و بیلی روبین در خون اطلاع پیدا کنیم.

به طور معمول بعد از قرار دادن کودک در دستگاه ها ظرف 4 تا 6 ساعت میزان زردی در نوزادان کاهش پیدا می کند.در روش فتوتراپی آسیبی به کودک وارد نمی شود اما اگر بعد از این روش کودک شما دچار مدفوع شل و یا بثورات پوستی جزئی شد طبیعی است  بعد از مدتی رفع خواهد شد.

کارهایی که زردی نوزاد را بیشتر می‌کند

زمانی که کودک شما دچار زردی شد باید از خوردن و یا انجام دادن برخی از کارها خودداری کنید تا نوزاد شما هر چه سریعتر بهبود پیدا کند و در صورت عدم رعایت این مسائل حال نوزاد شما بدتر خواهد شد و میزان زردی در کودک شما بالاتر خواهد رفت و درمان زردی کودک سخت تر خواهد شد و در صورت عدم درمان و یا طولانی شدن دوره بیماری  آسیب های جدی به کودک شما وارد شود.ما قصد داریم تا در ادامه این مقاله شما را با نباید های طول درمان زردی نوزاد آشنا کنیم.

• گرم نگه داشتن نوزاد
• خوردن سیر و پیاز
• خوردن غذاهای تند
• قطع کردن شیر مادر
• خوردن غذاهای دیر هضم

گرم نگه داشتن نوزاد

اگر کودک شما دچار زردی شده است نباید محیط منزل و یا محل خواب کودک را زیاد گرم کنید و یا با پوشاندن لباس زیاد بدن کودک را بیش از اندازه گرم نگه دارید زیرا با این کار زردی کودک شما افزایش پیدا خواهد کرد.

خوردن سیر و پیاز

خوردن سیر و پیاز توسط مادر و شیر دادن به کودک نیز باعث می شود تا میزان زردی در کودکان بالا برود و طول درمان نیز افزایش پیدا کند

خوردن غذاهای تند

خوردن غذاهایی با ادویه زیاد و تند نیز باعث بالا رفتن میزان زردی در نوزادان می شود زیرا شیر مادر و تغذیه مادر تاثیر مستقیم در روند بیماری نوزادان دارد.

قطع کردن شیر مادر

یکی از بدترین کارهایی که مادر در زمان زردی کودک می تواند انجام دهد قطع کردن شیر مادر است زیرا با این کار بدن کودک کم آب می شود و میزان زردی نیز در نوزاد بالاتر خواهد رفت و بیلی روبین جمع شده در بدن دفع نخواهد شد.

خوردن غذاهای دیر هضم

خوردن غذاهای دیر هضم مانند گوشت قرمز و کله پاچه و بادمجان توسط مادر نیز می تواند روند بهبود بیماری را در نکودک کند می کند و یا باعث بالا رفتن میزان زردی در کودک شود.